Shtetësia zvicerane, një rrugë e vështirë: Kush mund të përfitojë nga natyralizimi i përshpejtuar?

Shtetësia zvicerane mbetet një nga më të vështirat për t’u fituar, jo vetëm për të huajt e lindur jashtë vendit, por edhe për ata që lindin në Zvicër nga prindër të huaj. Megjithatë, ekzistojnë procedura të caktuara që mund ta shpejtojnë procesin, ndonëse kushtet janë strikte.

Zvicra njeh dy lloje procedurash për marrjen e shtetësisë: natyralizimin e zakonshëm dhe atë të përshpejtuar (të lehtësuar). Ky i fundit, edhe pse më pak i ndërlikuar se procedura standarde, mbetet larg nga të qenit “i thjeshtë”. Në shumicën e rasteve procesi zgjat të paktën një vit.

Kush përfiton nga natyralizimi i përshpejtuar?

Sipas Aktit Federal për Shtetësinë Zvicerane, këtë të drejtë e gëzojnë pesë kategori:

Brezi i tretë – Personat e lindur në Zvicër, nën moshën 25 vjeç, gjyshërit e të cilëve ishin vendosur në vend dhe ku të paktën njëri nga prindërit ka qëndruar 10 vite në Zvicër, duke kryer të paktën pesë vite shkollim të detyrueshëm.

Martesa me shtetas zviceran – Bashkëshortët e huaj mund të aplikojnë pas pesë viteve qëndrimi në Zvicër dhe tre viteve martesë e bashkëjetesë me shtetasin zviceran. Kushti kryesor mbetet integrimi i suksesshëm në shoqërinë zvicerane.

Fëmijët e prindërve zviceranë – Nëse njëri nga prindërit është natyralizuar ose ka qenë shtetas zviceran në lindje, fëmijët mund të aplikojnë për shtetësi të përshpejtuar para moshës 22 vjeçare, me kushtin e integrimit dhe qëndrimit të gjatë në vend.

Birësimi – Të miturit e birësuar nga një prind zviceran para moshës 18 vjeç mund të fitojnë shtetësinë me procedurë të lehtësuar.

Rastet e veçanta – Kur një person është trajtuar gabimisht si shtetas zviceran nga autoritetet dhe ka jetuar me këtë bindje për një kohë të gjatë.

Integrimi, çelësi i suksesit

Përveç kritereve ligjore, integrimi mbetet vendimtar. Aftësia për të komunikuar në gjuhën e kantonit përkatës, njohja e kulturës dhe pjesëmarrja në jetën komunitare janë faktorë që ndikojnë drejtpërdrejt në vendimin përfundimtar.

Megjithatë, autoritetet paralajmërojnë se martesa vetëm për qëllime përfitimi nga shtetësia mund të çojë në humbjen e saj. Rasti i një gruaje marokene, së cilës iu hoq pasaporta zvicerane pak muaj pas natyralizimit, mbetet shembull i qartë.

Përfundim

Edhe pse ekzistojnë rrugë të shkurtra për marrjen e shtetësisë zvicerane, procesi mbetet kompleks dhe shpesh i ngarkuar me kërkesa të shumta. Siç e tregon historia e Albert Ajnshtajnit, i cili në vitin 1901 mori pasaportën zvicerane pa vështirësi, përjashtime ndodhin rrallë — dhe zakonisht vetëm për figura të jashtëzakonshme.