Zemra ka një aleate: Aorta, pompa e dytë që mbron jetën

Një studim i ri nga Universiteti i Kalifornisë Jugore ka hedhur dritë mbi një rol të panjohur më parë të aortës – arteria kryesore që del nga zemra. Publikuar në Journal of the Royal Society Interface, hulumtimi ka zbuluar se aorta nuk është vetëm një tub pasiv që transporton gjakun, por një pjesë aktive e sistemit kardiovaskular, duke vepruar si një “pompe e dytë”.
Aorta që punon në sinkron me zemrën
Ky fenomen i ri, i quajtur “pompimi i valëve”, përshkruan mënyrën se si aorta zgjerohet dhe tkurret në harmoni me rrahjet e zemrës. Kur zemra pompon gjakun, aorta zgjerohet, thith presionin dhe më pas, gjatë fazës së pushimit të zemrës, tkurret për të shtyrë gjakun më tej nëpër trup. Ky proces elastic ndihmon në ruajtjen e një presioni të qëndrueshëm dhe lehtëson ngarkesën mbi zemrën, veçanërisht te pacientët me dështim kardiak.
Potencial i madh për trajtime të reja
Zbulimi ka hapur rrugën për zhvillimin e terapive që mund të përmirësojnë elasticitetin e aortës. Një aortë më elastike përkthehet në:
Rrjedhje më të qëndrueshme të gjakut
Presion më të ulët mbi zemrën
Reduktim të simptomave si gulçim dhe lodhje kronike
Mbështetje për pacientët me sëmundje të zemrës
Si u realizua studimi?
Studiuesit analizuan 159 pjesëmarrës, përfshirë 35 me dështim të zemrës dhe 124 persona të shëndetshëm të moshës 20–92 vjeç. Me ndihmën e rezonancës magnetike, ata matën lëvizjet e aortës dhe zemrës gjatë çdo rrahjeje. Rezultatet treguan se te të shëndetshmit, aorta shtrihej deri në tre herë më shumë sesa tek ata me dështim të zemrës – një tregues i rëndësisë jetike të elasticitetit arterial.
Simulimi në laborator: Aorta artificiale zbulon të fshehtat
Për të kuptuar më mirë mekanizmin, studiuesit ndërtuan një model artificial të aortës me lateks dhe një motor që imitonte zemrën. Ata zbuluan se:
Arteriet elastike ndihmojnë në qarkullimin më efikas të gjakut
Aorta e ngurtë, e zakonshme te pacientët me insuficiencë kardiake, rikuperohet më shpejt por më pak efektivisht
Ngurtësimi i aortës ngadalëson rrjedhën e gjakut dhe ul presionin arterial
Ngurtësimi i aortës – rreziku i padukshëm
Me kalimin e moshës dhe për shkak të pllakave të kolesterolit, aorta humb elasticitetin, çka ndikon drejtpërdrejt në funksionin e zemrës dhe mund të çojë në:
Dështim të zemrës
Rrezik të lartë për atak kardiak apo goditje në tru
Simptoma të lodhjes kronike dhe mungesë fryme
Ky zbulim përmbys konceptet tradicionale mbi sistemin kardiovaskular dhe ofron shpresë për zhvillimin e trajtimeve të reja që përforcojnë funksionin natyral të aortës, duke e kthyer atë nga një “tub transportues” në një mbështetje të fuqishme për zemrën.