Qeveria në detyrë e Kosovës miraton vendime të kontestuara – Gjykata dhe Prokuroria nisin hetime

Pas shpalljes së rezultateve përfundimtare të zgjedhjeve parlamentare më 27 mars, Qeveria në detyrë e Kosovës ka marrë mbi një duzinë vendimesh, disa prej të cilave janë tashmë objekt i shqyrtimit nga Gjykata Supreme dhe Prokuroria Speciale. Këto vendime, megjithëse të publikuara në Gazetën Zyrtare dhe në dukje të ligjshme, po vlerësohen si tejkalim i kompetencave të një qeverie në detyrë.

Vendime të shumta, përfshirë edhe ndarje financiare dhe emërime

Një ndër vendimet më të fundit të miratuara nga kabineti në detyrë i kryeministrit Albin Kurti, është ai për ndërtimin e një shkolle muzike dhe të një muzeu në Luginën e Preshevës – për të cilin janë ndarë rreth 500 mijë euro. Ky vendim, së bashku me të tjera si rritja e përfitimeve për nënat, shpronësimet në Gjilan dhe emërimi i drejtuesve të institucioneve publike, janë zbatuar pas datës kur mandati i qeverisë ka kaluar në statusin “në detyrë”.

Në mesin e vendimeve administrative bie në sy edhe Udhëzimi Administrativ për përdorimin e pajisjeve fiskale elektronike, të shpallur të paligjshëm nga Gjykata Supreme më 15 korrik.

Gjykata Supreme: Qeveria në detyrë ka tejkaluar kompetencat

Gjykata Supreme konstatoi se qeveria në detyrë është e autorizuar të kryejë vetëm veprime të domosdoshme dhe të planifikuara më herët. Sipas vendimit të saj, miratimi i udhëzimeve të reja dhe akteve nënligjore bie ndesh me Kushtetutën dhe Ligjin për Qeverinë.

“Vendimet e Gjykatës Supreme janë përfundimtare për sa i përket interpretimit të ligjit”, tha ish-nënkryetari i Gjykatës Kushtetuese, Kadri Kryeziu, duke shtuar se ligji për Qeverinë është i hartuar me mungesë qartësie dhe hap rrugë për interpretime politike.

Kritika dhe paralajmërime për anulim vendimesh

Sipas Ehat Miftarajt nga Instituti i Kosovës për Drejtësi, të gjitha vendimet e marra pas 27 marsit mund të kundërshtohen në gjykatë dhe të përmbysen. Ai thekson se qeveria është e obliguar të zbatojë vendimin e Gjykatës Supreme.

Ndërkohë, vetë qeveria dhe ministri në detyrë i Financave, Hekuran Murati, e kanë cilësuar vendimin e gjykatës si “arbitrar” dhe të pabazuar, duke marrë kritika nga diplomatët ndërkombëtarë për ndërhyrje në drejtësi. Ambasadorët e BE-së dhe Gjermanisë e kanë cilësuar ndërhyrjen politike në gjyqësor si “të papranueshme”.

Prokuroria Speciale hap hetime për kontratat qeveritare

Më 10 korrik, Prokuroria Speciale e Kosovës bëri të ditur se ka filluar hetimet lidhur me ligjshmërinë e kontratës për ndërtimin e dy urave të reja mbi lumin Ibër në Mitrovicë, me vlerë 3 milionë euro. Projekti është pjesë e një memorandumi bashkëpunimi mes Ministrisë së Infrastrukturës dhe komunave të Mitrovicës së Veriut dhe të Jugut.

Prokuroria thekson se hetimi nuk ka të bëjë me projektin në vetvete, por me procesin ligjor të lidhjes së kontratës dhe përdorimit të fondeve publike.

Pesë prokurorë janë angazhuar për të shqyrtuar mbi 2 mijë kontrata të lidhura nga qeveria, në një proces që mund të ketë pasoja të gjera administrative dhe ligjore.