Preteksti i sigurisë kombëtare dhe tërheqja nga Gjykata Kushtetuese: Qasje Politiko-Juridike

Vendimi i Presidencës për të tërhequr kërkesën nga Gjykata Kushtetuese, me arsyetimin se pjesëmarrja e një gjyqtari të komunitetit serb përbën rrezik për sigurinë kombëtare, ngre dilema serioze kushtetuese dhe politike.

1. Pavarësia dhe paanësia e Gjykatës Kushtetuese janë të pacënueshme

Sipas nenit 112 të Kushtetutës së Republikës së Kosovës, Gjykata Kushtetuese është institucion i pavarur dhe garant i rendit kushtetues. Kompozimi multietnik i kësaj gjykate nuk është çështje për interpretime politike, por një detyrim kushtetues, që garanton përfaqësim dhe paanësi institucionale. Gjyqtarët janë të pavarur në ushtrimin e funksioneve të tyre dhe asnjë pushtet, përfshirë Presidencën, nuk ka të drejtë të ndërhyjë në përbërjen e trupës gjykuese apo të diktojë përjashtime të njëanshme.

2. Siguria kombëtare nuk mund të përdoret si arsyetim politik

Nëse ekzistojnë të dhëna konkrete dhe të verifikuara që një gjyqtar përbën rrezik real për sigurinë kombëtare – p.sh., përfshirje në struktura ilegale ose shkelje të betimit kushtetues – atëherë ka procedura ligjore të parashikuara për shkarkim, përmes mekanizmave të mbikëqyrjes institucionale dhe Kuvendit të Kosovës. Tërheqja e një lënde për të shmangur vendimmarrjen nuk është një ndër to dhe përbën abuzim me të drejtën procedurale.

3. Cenimi i shtetit të së drejtës dhe ndarjes së pushteteve

Një veprim i tillë nga Presidenca mund të konsiderohet instrumentalizim politik i një të drejte procedurale, që ka për qëllim shmangien e një vendimi të Gjykatës Kushtetuese që mund të mos jetë i favorshëm. Kjo qasje komprometon ndarjen e pushteteve, dobëson besimin qytetar në institucione, dhe krijon precedent të rrezikshëm në raportin ndërmjet pushtetit ekzekutiv dhe atij gjyqësor.

4. Legjitimiteti kushtetues i trupës gjykuese nuk mund të zhbëhet nga vullneti politik

Pjesëmarrja e gjyqtarit serb në vendimmarrje është e ligjshme dhe kushtetuese. Gjyqtarët marrin vendime si individë të pavarur, jo si përfaqësues të interesave etnike. Cilësimi i një gjyqtari si rrezik kombëtar vetëm për shkak të përkatësisë etnike është i papranueshëm në një shtet demokratik.

Tërheqja e lëndës nga Gjykata Kushtetuese nën pretekstin e sigurisë kombëtare, për shkak të pjesëmarrjes së një gjyqtari të komunitetit serb, nuk qëndron as në aspektin juridik, as në atë institucional. Përkundrazi, cenon parimet themelore të shtetit të së drejtës, ndarjen e pushteteve dhe integritetin e Gjykatës Kushtetuese. Siguria kombëtare është një çështje e ndjeshme që kërkon trajtim të përgjegjshëm dhe institucional, jo përdorim si justifikim për ndërhyrje politike në gjyqësor.