Rama synon Shqipërinë pa para “cash” deri në vitin 2030, por ekspertët janë skeptikë
Kryeministri i Shqipërisë, Edi Rama, ka njoftuar një plan ambicioz: që vendi të bëhet shoqëri pa para “cash” deri në fundin e kësaj dekade, ku të gjitha transaksionet financiare do të jenë digjitale. Deklarata u bë gjatë takimit “Shqipëria 2030 – vizioni drejt integrimit europian”, ku Rama theksoi se mjetet teknologjike tashmë ekzistojnë dhe theksoi nevojën për më shumë kualifikim të qytetarëve dhe biznesit.
Megjithatë, qytetarët dhe ekspertët shprehin skepticizëm. Mimoza A., një qytetare 62-vjeçare nga Tirana, thotë se preferon të paguajë me para në dorë dhe se kjo është praktikë e zakonshme edhe për shumicën e shqiptarëve.
Eksperti i financave, Arben Malaj, konsideron se plani është populist, duke theksuar sfidat që lidhen me informalitetin e lartë, veçanërisht në bujqësi dhe pagesat nga emigrantët, si dhe mungesën e infrastrukturës digjitale dhe të sigurisë kibernetike.
Ndërsa eksperti i sigurisë, Besmir Semanaj, e cilëson planin “të rrezikshëm”, duke rikujtuar sulmet kibernetike ndaj institucioneve qeveritare dhe nevojën për të ruajtur një minimum cash për emergjenca.
Bizneset e vogla dhe të mesme gjithashtu shprehin shqetësime. Hazis I., pronar hoteli në Tiranë, tregon se tregtarët e vegjël nuk përdorin pagesa digjitale dhe një shoqëri pa cash mund t’i penalizojë ata dhe bizneset që lidhen me ta.
Sipas Bankës së Shqipërisë, pagesat elektronike janë rritur gjatë dekadës së fundit, duke arritur 21 pagesa për frymë në vitin 2024, por kjo mbetet shumë larg standardeve europiane, ku vendet e BE-së arrijnë mbi 300 transaksione për frymë në vit.
Ekspertët vlerësojnë se për të arritur një ekonomi pa cash, Shqipërisë i duhet një kohë shumë më e gjatë, investime në infrastrukturë digjitale dhe edukim financiar të popullsisë.
Pavarësisht ambicies së qeverisë, rruga drejt një shoqërie plotësisht digjitale duket e gjatë dhe e sfiduar nga realiteti ekonomik dhe social i vendit.
