Kosova thellon varësinë nga importet – deficiti tregtar arrin në 498 milionë euro në qershor
Kosova po përballet me një përkeqësim të theksuar të bilancit tregtar, duke thelluar më tej varësinë ndaj mallrave të importuara. Sipas të dhënave më të fundit nga Agjencia e Statistikave të Kosovës (ASK), vetëm gjatë muajit qershor të këtij viti, deficiti tregtar ka arritur në 498,3 milionë euro, duke shënuar një rritje shqetësuese prej 17,1% krahasuar me qershorin e vitit 2024.
Kjo ndodh përkundër një rritjeje modeste të eksporteve, të cilat nuk po arrijnë të mbulojnë vrullin e lartë të importeve. Gjatë muajit qershor 2025, eksportet arritën në 80,4 milionë euro (rritje prej 9,5%), ndërsa importet shënuan vlerën 578,7 milionë euro (rritje prej 16%).
Sipas ASK-së, eksportet mbulojnë vetëm 13,9% të importeve, një tregues i qartë për dobësinë strukturore të ekonomisë vendore dhe mungesën e kapaciteteve prodhuese konkurruese.
Çfarë eksportohet dhe importohet?
Struktura e eksporteve të Kosovës vazhdon të dominohet nga:
Metalet bazë – 21,4%
Ushqimet e përgatitura – 13,0%
Plastika dhe goma – 12,5%
Artikujt e ndryshëm të prodhuar – 9,8%
Produktet minerale – 6,7%
Ndërsa importet mbeten të fokusuara në mallra jetike dhe inpute të jashtme si:
Produktet minerale – 14,0%
Makineritë dhe pajisjet mekanike/elektrike – 13,2%
Ushqimet, pijet dhe duhani – 13,0%
Mjetet e transportit – 12,3%
Metalet bazë – 8,6%
Partnerët tregtarë kryesorë
Bashkimi Evropian:
Eksportet drejt BE-së arritën në 27,6 milionë euro (34,4% e totalit), me partnerë kryesorë si Gjermania (9,4%), Italia (3,3%) dhe Holanda (3,2%).
Importet nga BE-ja kapën vlerën e 249,6 milionë eurove (43,1% e totalit), kryesisht nga Gjermania, Polonia dhe Italia.
Vendet e CEFTA-s:
Eksportet kapën vlerën 36,9 milionë euro (45,9%), me Shqipërinë (16,9%) dhe Maqedoninë e Veriut (15,5%) në krye.
Importet nga CEFTA arritën në 82,7 milionë euro (14,3%), ku dominuan produktet nga Maqedonia e Veriut, Shqipëria dhe Serbia.
Vendet e tjera të botës:
Eksportet arritën në 15,9 milionë euro, kryesisht në Zvicër (11,3%) dhe Turqi (2,9%).
Importet nga Kina (13,1%) dhe Turqia (12,6%) ishin dominuese, me gjithsej 246,4 milionë euro në këtë kategori.
Pavarësisht thirrjeve për bojkot politik, importet nga Serbia shënuan rritje, duke zënë 3,4% të totalit të importit, gjë që sipas ekspertëve tregon për mungesën e alternativave konkurruese në tregun vendor.
Ekspertët: Pa strategji për prodhimin vendor, pabarazia do rritet
Ekonomistët kanë ngritur alarmin për mungesën e një strategjie afatgjatë për zhvillimin e prodhimit vendor. Ata theksojnë se rritja e eksporteve në sektorë si metalet apo skrapi është e paqëndrueshme dhe e ndikuar nga tregjet ndërkombëtare, ndërsa importet janë të fokusuara në produkte të domosdoshme për jetesën dhe zhvillimin bazik teknologjik.
“Kosova prodhon pak dhe importon shumë – ky është realiteti që reflektohet në secilën statistikë tregtare. Pa investime serioze në industrinë vendore dhe mbrojtje efektive të tregut, ky cikël i deficitit do të përkeqësohet edhe më tej,” thonë ekspertët.
Në mungesë të politikave të qëndrueshme për përkrahjen e prodhuesve lokalë, të dhënat për muajt e ardhshëm pritet ta pasqyrojnë edhe më qartë krizën strukturore të ekonomisë kosovare.
