Të pavërtetat që po u mësohen fëmijëve: Jonathan Haidt dhe kthimi i edukimit të tepruar protektiv

Sipas psikologut të shquar social Jonathan Haidt, brezi i ri po mësohet me tre të pavërteta që mund të kenë pasoja të rënda në përgatitjen e tyre për jetën. Këto janë: (1) “Ajo që nuk të vret të bën më të dobët”; (2) “Gjithmonë besoju ndjenjave të tua”; dhe (3) “Jeta është një betejë midis njerëzve të mirë dhe njerëzve të këqij”.

Në librin e tij të vitit 2018, The Coddling of the American Mind, Haidt së bashku me Thomas Cooley dhe Greg Lukianoff argumentojnë se këto besime të gabuara po i drejtojnë fëmijët në një rrugë të gabuar, duke i lënë ata të papërgatitur për sfidat e një bote komplekse dhe të pasigurt.

E Pavërteta Nr. 1: “Ajo që nuk të vret të bën më të dobët”
Haidt sfidon tendencën e sotme të prindërve dhe edukatorëve për të mbrojtur fëmijët nga çdo lloj dhimbjeje, me frikën e “traumës” afatgjatë. Sipas tij, këto mbrojtje janë të padrejta, pasi shoqëria duhet t’i sfidojë fëmijët që ata të zhvillojnë forcë psikologjike dhe aftësi për t’u përballur me vështirësitë. Ai thekson se ndryshe nga mendimi i zakonshëm, fëmijët janë “anti-të brishtë”, që do të thotë se përvoja e përmbajtjes ndaj diskomfortit dhe sfidave është ajo që i bën ata më të fortë.

E Pavërteta Nr. 2: “Gjithmonë besoju ndjenjave të tua”
Një tjetër problematikë, sipas Haidt, është kultura e sotme që nxit individët të besojnë pa dyshim ndjenjat e tyre. Në universitetet dhe shkollat e mesme, studentët shpesh inkurajohen të interpretojnë çdo ndjenjë si një sulm të mundshëm ndaj tyre. Haidt argumenton se ndjenjat janë subjekte të paragjykimeve njohëse dhe nuk mund të trajtohen si fakte. Ai sugjeron që të rinjtë duhet të mësojnë të dyshojnë në interpretimet e tyre dhe të kërkojnë prova, duke rritur kështu aftësitë kritike.

E Pavërteta Nr. 3: “Jeta është një betejë midis njerëzve të mirë dhe njerëzve të këqij”
Përfundimisht, Haidt adreson këndvështrimin e gabuar që ndikon shumë sot, se jeta është një luftë mes të mirëve dhe të këqijve. Ky koncept rrit ndjeshmërinë ndaj tribalizmit dhe e bën shoqërinë të ndjekë ndarjen binarizmit të njerëzve si “të mirë” dhe “të këqij”. Haidt thotë se ky lloj mendimi e pengon kuptimin e kompleksitetit të individëve dhe të situatave të ndryshme që i përfshijnë ata.

Përfundimi
Jonathan Haidt sugjeron se për të ndihmuar fëmijët të lulëzojnë në një botë të ndryshueshme dhe të pasigurt, duhet të largohen këto të pavërteta dhe të promovohen mësime që i bëjnë ata më të fortë, më të zgjuar dhe më të hapur ndaj diversitetit.